ZAJĘCIA REWALIDACYJNE
ĆWICZENIA PERCEPCJI SŁUCHOWEJ
1.Odtwarzanie struktur dźwiękowych wystukiwanie rytmu (wcześniej zaprezentowanego przez rodzica, np. dwa uderzenia o stół - trzy klaśnięcia - dwa tupnięcia. Prezentowany rytm powinien być dostosowany do możliwości dziecka – zaczynamy od prostych, stopniowo zwiększając stopień trudności); wyklaskiwanie rytmu na podstawie ustalonego wcześniej schematu graficznego (np. kwadrat = tupanie, trójkąt = klaskanie, koło = uderzanie rękami o nogi, rodzic układa figury w określony sposób, a dziecko musi odtworzyć rytm zgodnie z ustaloną zasadą – jaka figura odpowiada jakiemu dźwiękowi. Ważne: stopniowanie trudności – najpierw 3 figury, a potem 6, 9).
2. Śpiewanie/powtarzanie wyrazów podanych przez rodzica najpierw dwa, trzy wyrazy, potem coraz więcej (np. kot – sanki – stół).
3. Różnicowanie dźwięków z najbliższego otoczenia nazywanie ich i naśladowanie rozpoznawanie osób po głosie (można wcześniej nagrać głos osób z otoczenia dziecka – mamy, taty, babci, zadaniem dziecka jest rozpoznać, do kogo należy prezentowany głos); łączenie dźwięku z obrazkiem – np. czajnik (zdjęcie czajnika, konkretny przedmiot) z zaprezentowanym dźwiękiem (np. puszczonym z płyty); zabawa „Co słyszę?” – rodzic chowa się i prezentuje jakiś dźwięk (z otoczenia dziecka, np. szczekanie psa), zadaniem dziecka jest odgadnąć jaki to dźwięk.
4. Łączenie sylab w wyrazy - Jaki to będzie wyraz, kiedy powiem pił-ka? A kiedy powiem sa-mo-lot? Najpierw wyrazy składające się z 3 sylab, potem coraz trudniejsze.
5. Wyodrębnianie pierwszej głoski - Co słyszysz na początku wyrazu Ania/Ul/Ewa itp. Najpierw dziecko powinno opanować wyróżnianie samogłosek, a potem spółgłosek na początku wyrazu (biurko, samochód itp.)
6.Różnicowanie wyrazów podobnie brzmiących np. półka-bułka, kosa-koza
7. Zabawa w dobieranie wyrazów na określoną głoskę, tworzenie ciągów wyrazowych - („Teraz będziemy mówić wyrazy na literę a” itp.)
8.Wspólne układanie i nauka rymowanek uzupełnianie słów w znanych rymowankach, np. lata osa koło …., śnieżek prószy marzną …… Można również wesołe układać rymowanki o członkach rodziny, a następnie uczyć się ich wraz z dzieckiem na pamięć.
9. Ćwiczenie pamięci słuchowej rodzic prezentuje dziecku ciąg cyfr, wyrazów (np. owoców), zadaniem dziecka jest zapamiętać te elementy i odtworzyć w kolejności podanej przez rodzica (na początek trzy, cztery elementy, stopniowo coraz więcej).
10.Wspólna nauka piosenek, wierszyków, tekstów można przygotować krótki teatrzyk, występ dla pozostałych członków rodziny. Występ przed rodzeństwem, mamą, tatą, babcią, dziadkiem i wypowiedzenie z pamięci wierszyka, układanie rymowanek, wyszukiwanie w otoczeniu wyrazów zaczynających się na literkę np. „p” – nauka może być świetną zabawą!
11. Wspólne czytanie.
WAŻNE:
KIERUJEMY SIĘ ZASADĄ STOPNIOWANIA TRUDNOŚCI,ZAWSZE ZACZYNAMY OD ĆWICZEŃ, KTÓRE DZIECKO DOBRZE OPANOWAŁO - NASTĘPNIE PRZECHODZIMY DO ĆWICZEŃ TRUDNIEJSZYCH, KAŻDE ZAJĘCIE ROZPOCZYNAMY OD ĆWICZEŃ ODDECHOWYCH!
Ewelina MantychZAJĘCIA REWALIDACYJNE W GROMADCE KUBUSIA PUCHATKA
1. Rozwijanie mowy czynnej i biernej, np. Używanie określeń przyimkowych: „na, nad, pod, za, przed, w, koło, obok, przy, między, przez”i innych.
a)np.. „Lalka siedzi na krzesełku, a teraz pod krzesełkiem. Położ ten samochod na biurku, a potem pod biurkiem”. Modelując użycie przyimków zajmujemy się nimi po dwa naraz, aby nie dezorientować dziecka. !
b) Zapamiętanie nazw kolorów np. Podając nazwę koloru, staraj się zawsze kojarzyć go z czymś, co dziecko zna ze swojego doświadczenia, np. „Twoje oczy są niebieskie jak niebo”, „Twoja bluzeczka jest biała jak mleko” itp. Konsekwentnie podawane porównania mocno „zapadają” w pamięć dziecka.
c) Czego brakuje? W tej grze można wykorzystać zarowno przedmioty, jak i obrazki. Układamy co najmniej trzy z nich w rzędzie przed dzieckiem, dziecko wymienia ich nazwy po kolei, zapamiętuje. Gdy dziecko zamyka oczy, zabieramy jeden przedmiot lub obrazek – zadaniem dziecka jest odgadnięcie, co zostało zabrane. Sukcesywnie zwiększamy ilość elementow do zapamiętania.
d) Czytanie krótkich wierszyków, bajek ilustrowanych. Zadawanie pytań dziecku, co widzi na obrazku, co ma wskazać, jakiego koloru są przedmioty umieszczone na obrazku.
2. Rozwijanie percepcji słuchowej poprzez naukę reagowania na dźwięki oraz odgłosy płynące z otoczenia.
a) Co słyszysz? Dziecko z zamkniętymi oczami wsłuchuje się w ciszę, żadne dźwięki nie są odtwarzane celowo. Po krótkim czasie wsłuchiwania się, określają co słyszą: stukot butów, skrzypnięcie drzwi, szczekanie psa, odgłos samochodów, odgłosy ptaków, rozmowy ludzi. Możemy zapytać dziecko, czy te odgłosy są głośne czy ciche.
b) słuchowa analiza podanego rytmu i ruchowe jego odtwarzanie poprzez wyklaskiwanie, wystukiwanie. Rodzic wystukuje rytm, a zadaniem dziecka jest ponowne jego odtworzenie. Możemy to robić za pomocą grzechotek, łyżek, rąk lub innych przedmiotów znajdujących się w otoczeniu.
c) rozpoznawanie głosów zwierząt, odtwarzamy odgłosy zwierząt, dając dziecku czas do namysłu, po czym zadajemy pytania, jakie usłyszał zwierzę.Możemy zachęcić dziecko, aby spróbowało naśladować poszczególne zwierzęta z nagrania.
3. Rozwijanie sprawności manualnej i grafomotorycznej.
a) Chwytanie przedmiotów całą dłonią,małych przedmiotów palcami i manipulowanie nimi.
b) Otwieranie i zamykanie pudełek.
c)Dotykanie przedmiotów o różnej fakturze.
d) Nawlekanie koralików, makaronu na sznurek, tworząc przy tym korale lub bransoletkę.
e) Cięcie nożyczkami materiałów tekstylnych oraz papierniczych.
f) Konstruowanie z klocków różnych figur, kształtów.Dodatkowo możemy zapytać dziecko, jakiego koloru są poszczególne klocki, jakiego są kształtu.
g) Wypełnianie plasteliną dużych wzorów i figur.
h) Wypełnianie konturów kawałkami papieru, gazety, krepy, plasteliny, waty.
i) Składanie obrazka z części.Mogą to być obrazki 3-4-elementowe.
j) Układanie klocków, patyczków według wzoru lub własnego pomysłu.
k) Rysowanie szlaczków po śladzie, uzupełnianie szlaczków.
Katarzyna Soja
Zalecenia do pracy rewalidacyjnej- Gromadka Kubusia Puchatka
1.Ćwiczenia rozwijające motorykę i grafomotorykę:
- ćwiczenia z wykorzystaniem terapii ręki podejmowanie działalności plastycznej polegającej na:
- wycinaniu, wyklejaniu, lepieniu, cięciu
- malowaniu palcami
- lepieniu z różnorodnego tworzywa
- wydzieraniu, gnieceniu papieru
-stemplowaniu
-tworzeniu kompozycji płaskich i przestrzennych z tworzywa przyrodniczego
-wykonywaniu prac według wzoru
-ćwiczeniemałych grup mięśniowych w zabawach paluszkowych, grach zręcznościowych i stolikowych np.:nawlekanie na nitkę koralików itp.
- układanie puzzli,dostrzeganie i dorysowywanie brakujących elementów
- formowanie kul z papieru
-układanie wzorów z patyczków lub mozaiki geometrycznej, szeregowanie klocków, piętrzenie klocków, budowanie prostych budowli-rozpinanie, zapinanie guzików, wiązanie kokardy, węzła, rozpinanie zapinanie rzepów
- ćwiczenia graficzne na różnym formacie papieru
- malowanie szlaczków
- kolorowanie, darcie, gniecenie,
- zamalowywanie konturów rysunków
- odrysowywanie i odwzorowywanie kształtów
- rysowanie linii pod różnym kątem i między dwoma liniami
- tworzenie dowolnych kompozycji z wykorzystaniem szablonów wewnętrznych i zewnętrznych
- malowanie lub wodzenie palcem po śladzie
- pogrubianie konturu obrazka mazakiem, pastelami lub ołówkiem
- rysowanie wzorów i kształtów w powietrzu
- rysowanie na dużych powierzchniach np. kredą na płytkach
chodnikowych
2. Ćwiczenia rozwijające zmysły: dotyku, smaku, węchu
- stosowanie zabaw i ćwiczeń z wodą
- ćwiczenia umożliwiające poznanie różnych struktur powierzchniowych
- ćwiczenia z zabawkami o różnych powierzchniach i kształcie
- wskazywanie części ciała
- głaskanie z różnym natężeniem, przytulanie z nazywaniem części ciała- stosowanie ćwiczeń regulujących napięcie mięśniowe (masaże , relaksacja)
- stosowanie ćwiczeń słuchowych z wykorzystaniem dźwięków otoczenia i mowy, na materiale słownym oraz obrazkowym,
-aktywizowanie do powtarzania odgłosów wydawanych przez zwierzęta, pojazdy, urządzenia, przedmioty;
-rozwijanie percepcji wzrokowej, słuchowej, dotykowej, węchowej - stosując zabawki dźwiękowe, kolorowe, wypukłe, o zróżnicowanej fakturze itp.( masaże, dociski, doznania termiczne, świetlne itp.);
- ćwiczenie reakcji wzrokowych na przedmioty oraz reprezentacje przedmiotów (śledzenie, rozpoznawanie, dobieranie przedmiotów do obrazków, łączenie w pary),
-rozwijanie percepcji słuchowej (zabawy rytmiczne, rozpoznawanie odgłosów otoczenia, rozróżnianie dźwięków podobnych, powtarzanie rytmów itp.),
-rozwijanie pamięci słuchowej poprzez zapamiętywanie dźwięków, odgłosów wydawanych przez zwierzęta, przedmioty urządzenia, melodii sylab, słów, krótkich wyliczanek, wierszy piosenek itp.),
-rozwijanie pamięci wzrokowej (zapamiętywanie prezentowanych przedmiotów, rysunków, ich kolejności, gry memo itp.).
- próbowanie różnych smaków(słodki, gorzki, słony, kwaśny)
- kojarzenie smaku z obrazkiem lub przedmiotem posiadającym wskazany walor smakowy(kwaśny napój- cytryna)
- poznawanie po smaku przyjmowanych substancji
- ćwiczenia umożliwiające rozpoznawanie zapachów i identyfikowanie ich z produktem, obrazkiem
- wąchanie kwiatów
3. Ćwiczenia rozwijające percepcję wzrokową i koordynację wzrokowo-ruchową
- dotykanie, manipulowanie przedmiotami w celu ich poznania
- konstruowanie z klocków o różnych rodzajach zaczepów
- nawlekanie korali, zabawy przy stoliku manipulacyjnym
- kreślenie kształtów graficznych na różnych powierzchniach
- wskazywanie i rozróżnianie osób z najbliższego otoczenia
- wyciąganie ręki po wskazany przedmiot
- wskazywanie, podawanie, odnoszenie podanych przedmiotów
- wykonywanie w miarę możliwości różnych prac plastycznych, z zastosowaniem różnych technik plastycznych
- zabawy z różnokolorowymi przedmiotami planszami
- zabawa w ciepło- zimno, podaj , poszukaj
- próby dopasowywania przedmiotów do otworów
- dobieranie obrazków do ich odpowiedników na planszy
- odnajdywanie par przedmiotów
- piętrzenie wież z klocków
- napełnianie pudełka klockami wykładanie
- chwytanie drobnych przedmiotów
- próby przewlekania przez duże otwory
- rozpoznawanie odgłosów z otoczenia
- przyporządkowywanie słyszanego dźwięku do obrazka
- rozpoznawanie dźwięków dochodzących z najbliższego otoczenia
- wysłuchiwanie dźwięków o różnym natężeniu
- rozpoznawanie wytwarzanych dźwięków, np. uderzanie łyżeczką w szklankę, uderzanie pałeczką w szybę, gniecenie papieru, klaskanie, itp.
- słuchanie piosenek, pląsanie
- gra na instrumentach
- gry i zabawy angażujące różnorodne zmysły i ruch
- aktywizowanie dziecka podczas zabawy
4. Ćwiczenia rozwijające mowę:
- ćwiczenia oddechowe
- ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne
- ćwiczenia warg i języka, np. zaciskanie warg, nadymanie policzków, oblizywanie językiem warg, cmokanie ,itp.
- ćwiczenia naśladujące dźwięki różnych przedmiotów, zwierząt
- stawianie prostych poleceń wspartych gestem
- opisywanie przez nauczyciela otaczającego świata i wykonywanych czynności
- nagradzanie aktywności komunikacyjnej dziecka
- zachęcanie do oglądania kolorowych ilustracji
- słuchanie bajek, wierszy
- zabawy paluszkowe, rymowane wierszyki
- stwarzanie sytuacji motywujących dziecko do podejmowania zachowań komunikacyjnych
- zabawy naprzemienne
5. Ćwiczenia rozwijające sprawność ruchową:
- zabawy z piłką, kopanie podrzucanie, łapanie
- ćwiczenia na sprzętach-tor przeszkód
- przechodzenie przez tunel
- próby podskoków
- chwytanie cała dłonią przedmiotów
- masowanie kształtkami- chodzenie po schodach, pedałowanie
- próby samodzielnego rozbierania i ubierania się
6. Ćwiczenia rozwijające procesy myślowe:
- doskonalenie rozumienia poleceń
- dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych
- próby odtwarzania prostych struktur rytmicznych
- klasyfikowanie i segregowanie przedmiotów
- porównywanie wielkości, kształtu, koloru
- przeliczanie elementów
- układanie obrazka z części, puzzli
- porządkowanie wg określonej zasady
- dostrzeganie różnic i podobieństw7. Ćwiczenia rozwijające funkcjonowanie społeczne:
-uczyć reagowania i wykonywania prostych poleceń, współdziałania z drugą osobą (budować relację w parze),
-wszechstronnie stymulować rozwój społeczny dziecka (trening umiejętności społecznych), --- uczyć współpracy (pracować nad polem wspólnej uwagi), a także zabawy,
- usprawniać w zakresie samodzielności społecznej,
- wyzwalać podtrzymywać relacje rówieśnicze, jasno określać obowiązujące zasady,
- stawiać dziecku wymagania, uczyć przestrzegania reguł, pracować nad zmniejszeniem, następnie zniwelowaniem zachowań wymuszających.
8. Ćwiczenia w rozwijaniu sfery emocjonalno – motywacyjnej:
- rozwijać i stymulować wszechstronnie rozwój emocjonalny,
-uczyć budowania kontaktu emocjonalnego,
-uczyć kontroli zachowań, dążeń, reakcji (wykorzystywać trening behawioralny),
-skłaniać do wytrwałości w pracy, konsekwentnie postępować z dzieckiem, ukierunkować jego
aktywność na własny cel.
Wioletta Tomczak
Przykłady ćwiczeń usprawniających motorykę małą:
Zabawy plastyczne:
- swobodne malowanie/bazgranie na dużych arkuszach papieru kredkami, flamastrami, pastelami itp. za pomocą pędzli, palców, wałków, dłoni, gąbek itd.,
- zamalowywanie obrazków w kolorowankach,
- cięcie nożyczkami: dowolne, po narysowanych liniach prostych i falistych oraz wycinanie prostych kształtów,
- zabawy z plasteliną, modeliną, masą papierową ora solną, itp.,
- korzystanie ze stempli i pieczątek,
- obrysowywanie szablonów,
- wydzieranie z kolorowego papieru i naklejanie wydzieranki na papier,
- rysowanie po śladzie.
Zabawa w dom (samodzielność i naśladownictwo):
- wieszanie ubrań na sznurku i przyczepianie ich klamerkami do bielizny,
- segregowanie nakrętek/pomponików wg kolorów (kolory podstawowe),
- nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków, tasiemek, sznurowadeł,
- przelewanie wody, łowienie rybek, itp.
- przesypywanie produktów spożywczych z naczynia do naczynia bądź łyżką,
- przekładanie szczypcami pomponików, ziarenek, itp.,
- łączenie w pary przedmiotów pasujących do siebie za pomoca gumki naciąganej na pinezki,
- naciąganie gumek na rolkę po ręczniczkach papierowych,
- zbieranie drobnych elementów pieniążki, ziarenka – palcami kciukiem i wskazującym (chwyt pesetowy),
- wyszywanki i przeplatanki dla dzieci,
- ubieranie się: zapinanie guzików oraz zamków, itp.,
- udział w czynnościach wykonywanych w kuchni poprzez wspólne: wałkowanie ciasta, mieszanie, odkręcanie lub zakręcanie kranem, ubijanie piany, przelewanie, przesypywanie itp.
Zabawy ruchowe:
- ugniatanie papierowych kul i rzucanie nimi do celu,
- ćwiczenia dłoni- wymachy, krążenia, uderzenia, pocierania, otwierania zamykania,
- ściskanie piłeczek,
- zwijanie palcami chusteczek, apaszek,
- rysowanie patykiem po ziemi,
- faliste ruchy ramion – zabawa w przylot i odlot bocianów,
- rzucanie woreczków lub piłeczek – kto dalej,
- toczenie piłki do dołka.
- Zabawy paluszkowe- wierszyki,
-
Piosenki z pokazywaniem części ciała oraz rozwijające orientację kierunkową,
Beata Mrotek
Zalecenia do pracy rewalidacyjnej - usprawnianie małej motyryki
1) Usprawnienie małej motoryki – ćwiczenia manualne:
- zamalowywanie dużej powierzchni ograniczonej konturem;
- pogrubianie konturów dużych form geometrycznych i dużych rysunków;
- malowanie dużych form falistych, kolistych i szlaczków;
- oburęczne malowanie dużych kształtów (koła, leniwe ósemki itp.);
- rysowanie kół ze zmienną prędkością, na zmianę prawą i lewą ręką;
- montowanie konstrukcji z gotowych elementów;
- modelowanie (plastelina, modelina i inne tworzywa), zaczynając od prostych form,
jak kulki lub wałeczki;
- nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków przez otworki w tekturkach;
- zwijanie sznureczka według wzoru, np. spirali, kwadratu itp.;
- wycinanie z papieru z uwzględnieniem stopnia trudności: cięcie po linii prostej,
falistej;
- wycinanie form geometrycznych i konturowych rysunków;
- wycinanki, wydzieranki, naklejanki z papieru, materiału, włóczki itp.;
- łamanki papierowe (origami);
* ćwiczenia sprawnych ruchów palców i rozluźniające napięcie mięśniowe, np.
- pogrubianie konturów, czyli wodzenie po wzorze figur geometrycznych, prostych
szlaczków, konturów obrazków;
- rysowanie wzorów po śladzie kropkowym lub kreskowym;
- rysowanie za pomocą szablonów figur geometrycznych i nieskomplikowanych
przedmiotów;
- łączenie wyznaczonych punktów linią ciągłą, w celu powstania zaplanowanych
przedmiotów np. kwiatek;- obrysowywanie szablonów (od wewnątrz, zewnętrznie);
- kreskowanie, wypełnianie konturów kolorem za pomocą równoległych kresek
poziomych lub pionowych;
- rysowanie szlaczków literopodobnych w liniaturze;
- odtwarzanie układów linearnych z elementów powtarzających się cyklicznie,
różniących się kształtem lub kolorem, w liniaturze, zgodnie z kierunkiem pisania;
- rysunki dowolne kredkami świecowymi lub ołówkowymi;
- rzucanie i chwytanie piłeczki;
- ugniatanie papierowych kul z gazet;
- układanie wzorów z patyczków lub klocków geometrycznych;
- rozdzieranie i rozcinanie papieru po narysowanych liniach;
- rysowanie pędzlem, palcem lub patykiem na tacach z materiałem sypkim;
Magdalena Krzyżanowska